نوشته شده توسط: یوسف نکوئی
در ان لحظه که شقایق بر تن سبز و اسیر دشت جان داد محبت هم در قعر دریای زندگی فرو رفت.
طراوت شبنم از گلبرگ یاس رخت بربست و تمامی یاسهای گیتی در اغوش خاکی زمین جان دادند.خوشه های ستاره ی شب کویر خاموش گشتند.کاش زمانی فرا رسد که پیچک دوستی دوباره بر تن محکم و استوار دیوار زندگی تا جایی بالا رود که من.تو وهمه ی دنیا امنیت دوستی را با تمام وجودمان لمس کنیم.
ارزو دارم لحظه ای متولد شود که شقایق دشت دوباره جان بگیرد و ترنم بهاری قلبها را از غبار کینه بزداید و به اینه تصویر یکرنگی و صداقت را هدیه کند.
دوست دارم میتوانستم ابی پاک و زلال اسمان را مهمان چشمانم کنم.
زمرد دشت را در دستانم بگیرم.زیر سایه ی درخت محبت بنشینم و پیچش مستانه ی عشق را بر روی کاغذی از جنس حریر زندگی به تصویر بکشم و ای کاش معجزه ای از جنس صلح.ستیز میان طوفان و گلبرگ را خاتمه میداد تا پیوندی با لطافت قلبها را به هم نزدیک میساخت.
نوشته شده توسط: یوسف نکوئی
نوشته شده توسط: یوسف نکوئی
نوشته شده توسط: یوسف نکوئی
موسیقی از عناصر مهم فرهنگ و حتی تفکر هر قوم و ملتی است و شناخت موسیقی به درک بهتر زندگی، فرهنگ و هنجارهای فرهنگی اقوام کمک میکند. موسیقی به مثابه آیینهای است که عناصر فرهنگی و ارزشها و مبانی تفکر هر قوم را به نحوی شایسته بازتاب میدهد.
در میان اقوام بختیاری خوزستان،موسیقی جایگاه بسیار خاص و متمایزی دارد و به جرات میتوان گفت بخشی از رفتار اجتماعی بختیاریها در موسیقی آنان منعکس شده است به طوری که موسیقی بختیاری ، پارهای از هویت این قوم را تشکیل میدهد.
قوم بختیاری که پراکنش جمعیتی آن علاوه بر استان چهارمحال بختیاری، خوزستان را نیز در شهرستانهای ایذه ، رامهرمز ، مسجدسلیمان و باغملک در بر میگیرد و به برخی نواحی دیگر نیز میرسد، شامل دو ایل چهارلنگ و هفت لنگ است که هر ایل از طوایف و تیرههای مختلفی تشکیل شده است.
آهنگها و آوازهای شاد " ، دوالا لی " نامیده میشوند که مخصوص جشنها و اعیاد هستند و سوگنامهها که بختیاریها آن را " سوگینه " مینامند، در غم از دست دادن عزیزان نواخته میشود و در هر طایفه به شکل خاصی است.
رقص " فولکلوریک " در این قوم بسیار مورد توجه است برای نمونه رقصهای سه پا، دوپا، سرپا، نظام بازی یا سربازی،نیزه بازی، مجسمه و هردو شکله همگی توام با رقص مذکور قابل اجرا هستند.
" کاظم پوره " پژوهشگر درعرصه موسیقی بختیاری میگوید: ساختار موسیقی قوم بختیاری مانند دیگر موسیقیهای محلی از سادگی خاصی برخوردار است اما وجه تشابه وتفاوتهای زیادی با دیگر موسیقیهای محلی دارد، مضاف اینکه ساختار موسیقی بختیاری با موسیقی سنتی نیز تفاوت چشمگیری دارد.
وی گفت: وجه تشابه آن با دیگر موسیقیهای محلی در سادگی نغمات و استفاده از دستگاهها و مایههای ایرانی است و تفاوت آن از نظر نوع گویش و شیوه قرائت آوازهاست.
این محقق افزود: موسیقی بختیاری، بیشترسازی و بدون کلام است ولی در موسیقی دارای کلام بختیاری، خواننده نقشی حایز اهمیت دارد به طوری که بعد از مقدمه موسیقی توسط نوازنده،این صدای خوش آواز است که ساختار موسیقی را نشان داده و تکمیل میکند.
وی اضافه کرد: خوانندگانی میتوانند موسیقی بختیاری را اجرا کنند که توان تکنیکی صدای ساز کرنا را با حنجره خود درآورند بدین معنا اگر خواننده ای پیدا شود که تحت تاثیر صدای کرنای بختیاری باشد به یقین از اجرای موسیقی بختیاری عاجز نمیماند درحالی که اکثر خوانندگان امروزی از نحوه قرائت آوازهای بختیاری به شکل علمی و صحیح عاجزند.
این پژوهشگر عرصه موسیقی بختیاری اظهار داشت: از خوانندگان توانمند موسیقی بختیاری میتوان " بهمن علاءالدین " و " علی تاجمیری " را یاد کرد که گر چه از نظر ساختار موسیقایی خوب عمل نکرده اند، اما در نحوه قرائت بسیار موفق بوده و در آثار " مال کنون " )?MALKANUN(و " هیجار( " )?HEIJARاز نظر تنظیمی با تفکر موسیقی بختیاری کاملا هماهنگی دارند و این آثار نیز جزو آثار منحصر به فردی به شمار میآیند.
وی ادامه داد: درگذشته نیز خوانندگانی مانند " رمضان کارآزموده " اولین قطعات موسیقی بختیاری مانند " تفنگ پوزپر " و " عبدمحمد للری " و... را از طریق رادیو نفت ملی و تلویزیون آبادان ارایه دادند.
وی، " علی موسوی " را از دیگر خوانندگان آوازهای محلی خاص بختیاری معرفی کرد و گفت: فردی به نام مرحوم " منوچهر رباطی " نیز بسیاری از قطعات امروزی را اجرا کرده که خوانندگان حاضر در عرصه امروز موسیقی بختیاری از آنها یاد نمیکنند و بعضا بدون یاد کرد از این هنرمندان، خود این قطعات را اجرا میکنند.
این دست اندرکار موسیقی محلی بختیاری گفت: در ساختار موسیقی بختیاری آنچه اهمیت دارد علاوه بر گویش، سازبندی و اجرای علایم عرض بختیاری ومدگردی این موسیقی مثلا از گوشه شور به گوشه شوشتری در همایون وسپس فرود به گوشه شور است که در ردیفهای موسیقی ایران چنین نوع موسیقی وجود ندارد و هنگام فرود به نت پایه معمولا تکیه به نت ربع پرده بعدی است،اهمیت موسیقی این قوم در همین ساختار خلاصه میشود.
پوره اظهار داشت: گروه خوانی نیز در موسیقی بختیاری قابل توجه است زیرا بسیاری از قطعات شاد دواللی توسط خوانندگان گروه کر اجرا میشود و معمولا آنان قطعه شعر کوچکی را مابین هر بیت یا مصرع تکرار میکنند.
وی ادامه داد: باید اشاره کرد که گوشههایی نیز درموسیقی بختیاری همانند گوشه اول و دوم خسروشیرین وجود دارند که کاملا با مقامهای موسیقی سنتی متفاوت هستند.
پوره گفت: این گوشه در موسیقی سنتی و ملی در مایه ابوعطا اجرا میشود در حالی که درموسیقی بختیاری در گوشه شوشتری از دستگاه همایون اجرا می گردد، هرچند نحوه قرائت آوازها همراه با علایم عرضی مختلفی است که همین علائم عرضی ساختار واقعی موسیقی بختیاری را تشکیل میدهد.
وی انواع موسیقی بختیاری را شامل آهنگها وآوازهای شاد دواللی )?duvaleli(موسیقی چپ یا عزا، موسیقی حماسی،موسیقی تغزلی یا عاشقانه، موسیقی گوناگون(شامل موسیقی بارش باران،برزگری،خرمن کوبی، لالایی، کوچ و...) عنوان کرد.
پوره با اشاره به سازهای مورد استفاده در موسیقی بختیاری گفت : دهل (ساز کوبشی استوانهای شکل که با چوب خیزران نواخته میشود)، کرنا(، )?KARNAسرنا()?SORNAونی شیت ،) ?NEYSHIT(نی هفت بند وکمانچه سازهای محلی مورد استفاده در موسیقی بختیاری هستند.
یکی دیگر از فعالان عرصه موسیقی در خوزستان معتقد است: در تقسیم بندی کلامی می توان مقامهای بختیاری را براساس مضمون و محتوای اشعار به دستههای عاشقانه،حماسی(رزمی) ، سوگ ، نواها و نغمههای زنان، رقص سرور و شادی تقسیم نمود.
" ابراهیم جوان " نیز در زمینه سازهای مورد استفاده در موسیقی بختیاری گفت: سرنا و دهل یا کرنا و دهل از ارکان اصلی دراجرای مقامها بوده که در پارهای موارد نیز به تنهایی گویای موسیقی بختیاری میباشند گرچه امروزه از کمانچه و سه تار نیز در اجرای مقامهای بختیاری استفاده میشود.
وی افزود: از نوازندگان برجسته درموسیقی محلی بختیاری سرنا و کرنا می توان از " علی اکبر مهدی پور " و " نورالله مومن نژاد " نام برد.
جوان با بیان اینکه موسیقی سنتی قبل از اینکه موسیقی دستگاهی نامگذاری شود، موسیقی مقامی نامیده میشد و دارای دوازده مقام بود افزود: درتعریف علمی مقام عبارت است از توالی و تثبیت تعدادی از اصوات معین در فضای سیستم تنال و توالی اصوات مزبور در واقع نتیجه ذهنی فیگورهای ملودی تحت اشکال مختلف است و تا زمانی که این تغییرات در قالب همان توالی اصوات شکل می گیرند ملودی در مقام واحد باقی میماند.
وی گفت: در تعریف عامه مقام عبارت است از نوعی موسیقی که داستان، حکایت یا یک واقعه را به زبان موسیقی تعریف میکند.
این مدرس موسیقی در بررسی ملودی موسیقی بختیاری گفت: در این موسیقی معمولا نواها(مقامها) به صورت ثابت در یک دستگاه اجرا میشوند که معمولا در دستگاه شور ، آواز دشتی، آواز شوشتری، چهارگاه یا سه گاه میباشند اما مدگردی به ویژه در یک مقام خاص به نام " حالو زال " ، نامدارخان، به صورتی دلچسب و شیرین و کاملا حرفهای از بیداد همایون به شور فرود میآید که درنوع خود بینظیر است.
این هنرمند تقسیم بندی موسیقی بختیاری را از لحاظ ساختار موسیقایی و بررسی کاربردی چنین برشمرد -? : ?مقامهای ریتمیک در ریتمهای مشخص: از جمله این مقامها موسیقی چوب بازی، سواربازی و دستمال بازی را میتوان نام برد که موسیقی دستمال بازی خود برگونههای دستمال سنگین، دستمال تنه، چوپی، لیلونه میباشد.
-??مقامهای ریتم لنگ مانند شاهنامه خسرو شیرین ، سکندر،هفشه جونی، عاشق غریب، فلک ناز، حیدربگ، شلیل ، برزگری، صیادی و....
-??مقامهای عزا نظیر چپی(مترمعین،) رقص شمشیر(متر معین) گاگریو،سوگ آوازهای حماسی.
- ??مقامهای کار و آواها و نغمههای زنان مانند خرمن کوبی (گایاری،شخم زنی ومشک زنی، گاودوشی ، دوالالی،لالایی، آهای گل).
-??مقامهای اعلای مجلسی
-??مقامهای ویژه
جوان توضیح داد: مقامهای چوب بازی را میتوان تبلور حیات و خلق و خوی حماسی مردم ایل دانست. این فرم از موسیقی همراه با آیین چوب بازی انجام می گیرد که درآن دو فرد با دردست داشتن چوب وحفظ ضرباهنگ موسیقی به مصاف یکدیگر میروند و با ریتم خاصی اجرا میشود
نوشته شده توسط: یوسف نکوئی
نوشته شده توسط: یوسف نکوئی
استان خوزستان با مساحتی بالغ بر 67 هزار و 282 کیلومتر مربع در جنوب غربی ایران قرار دارد که از شمال به استان لرستان، از شمال شرق به استان اصفهان، از شمال غرب به استان ایلام، از شرق و جنوب شرقی به استانهای چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه وبویراحمد، از جنوب به خلیج فارس و از غرب به کشور عراق محدود می شود. جمعیت کنونی استان چهار میلیون و 234 هزار نفر برآورد شده که 33 درصد آن را روستائیان تشکیل می دهند. همچنین از مجموع جمعیت استان ، 92/50 درصد را مردان و 8/49 درصد آنرا زنان تشکیل داده اند. آب وهوای استان خوزستان در مناطق کوهستانی و مرتفع با تابستانهای معتدل و زمستانهای سرد، در نواحی کوهپایه ای دارای آب و هوای نیمه بیابانی و در نواحی پست و جلگه ای هرچه به سمت جنوب و جنوب شرقی بیابانی وجود دارد. زمستانهای این استان بویژه در نواحی جنوب و جنوب شرقی استان عمدتا کوتاه و معتدل و تابستانهای آن طولانی و گرم است به طوری که حداکثر مطلق درجه حرارت در شهرهای اهواز، آبادان و دزفول در تابستان به ترتیب 50 و 41 و 50 درجه می رسد معمولا در تیرماه به بالاترین حد خود و در بهمن ماه به پائین ترین میزان خود در طول سال می رسد و در این ناحیه تعداد روزهای یخبندان بسیار اندک است. وجود تالاب هورالعظیم، باتلاقها، نیزارها وسواحل زیبای خلیج فارس در جنوب و کوههای بلند و برفگیر در تمامی نقاط شمالی استان و جلگه بسیار پست و گرم شرق خوزستان، دورنما و چشم اندازها و اقلیمهای متفاوتی بویژه در فصل بهار در چهارسوی استان فراهم آورده است. دسترسی به آبهای آزاد در طول سواحل جنوبی و داشتن رودخانه های متعدد و پر آب که از هزاره های پیش از میلاد زیستگاه اقوام کهن ایرانی و مهد تمدن و کشت و کار و آبیاری بوده، از زیرساختهای اصلی اکوتوریسم خوزستان محسوب می شود. همچنین وجود دریاچه پشت سدهای استان ازجمله دز که به عنوان ششمین سد مرتفع جهان شناخته شده، کارون 3، کرخه و سدهای شهید عباس پور و خلیل خان (چهل بری) امکانات فراوانی برای بهره برداری های گردشگری در این استان فراهم آورده است
در خوزستان به علت ارتفاع پایین بخشهایی از این استان، در قسمتی از کرانه ها توسط دریا و در سایر نقاط به واسطه جریان رودخانه ها، باتلاقهای وسیعی به وجود آمده که به واسطه آب دائمی و زیاد به اسم "هور" معروفند و هورالعظیم، هور مزرعه و هور دورق از این جمله هستند.
خوزستان با وجود آب و هوای گرم آن، اما بستر رودخانه های مهمی چون کارون و اروند با قابلیت کشتیرانی در آنها و رودهای دیگری مانند زهره، جراحی، مارون، خور، نهرگاهی، بهره، شاوور، مرغاب، آب سوسن، آب شلا، ابوالعباس، اعلا، دره حراز(دمهلی)، بولاواس، صیدون، لیراب و رامهرمز است. همچنین وجود چشمه های آب گرم و معدنی عین خوش، دهلران، گراب، سیزنگر، گلگیر، در استان زمینه دیگری برای اکوتوریسم فراهم آورده که هریک از آنها استفاده های درمانی متفاوتی دارند، هرچند تاکنون بهره برداری گسترده ای از این چشمه ها صورت نگرفته است. هم اکنون قومیتهای مختلفی از جمله عرب، بختیاری و لر در این استان به سر می برند، در قسمت شمال و شمال شرق استان بیشتر مردمان لر ساکنند، همچنین طوایف بزرگ بختیاری نیز دراین نواحی سکونت دارند.
در قسمت جنوبی استان مردمان عرب نژاد سکونت دارند که با توجه به شواهد تاریخی، احتمالا اولین طوایف عرب در قرنهای اول، دوم و سوم میلادی و در عهد اشکانیان به خوزستان مهاجرت کرده اند.
تاریخ این مرز و بوم همواره شاهد ائتلاف مکرر میان عشایر بختیاری و عرب خوزستان در برابر فتنه های گوناگون دشمنان بوده است. مردم عرب خوزستان، حتی آنها که زمان زیادی از ورودشان به خاک خوزستان نمی گذرد، امتحان خود را در "ایرانی بودن" خود بخوبی پس داده اند، آنها جزئی از هویت ملی این سرزمین پاکند. استان خوزستان با داشتن آثار و بناهای تاریخی به جای مانده از تمدنهای پیشین که در طول تاریخ حیات خود به طور مستمر ومداوم بر این سرزمین حکومت کرده اند، از جاذبه های توریستی قابل ملاحظه ای برخوردار است. در کمتر سرزمینی میتوان تمدنهایی تا این حد متعالی و پیوسته را مشابه استان خوزستان پیدا کرد، تمدن و آثار به جای مانده از حکومت عیلامیان در شوش، هفت تپه، چغازنبیل، ایذه و بهبهان، هخامنشیان درشوش، اشکانیان در مسجد سلیمان، ساسانیان در شوشتر، دزفول، بهبهان و رامهرمز و بالاخره تمدن دوره اسلامی در اکثر نقاط این استان، همگی گویای تاریخ ارزنده و پربار این سرزمین و جزو میراثهای گرانقدر فرهنگی کشور محسوب می گردد. علاوه بر آثار تاریخی مشهور و اماکن مذهبی مانند زیارتگاهها و بقعه های متبرکه، چشم اندازهای طبیعی استان بویژه در مناطق کوهستانی از جاذبه خاصی برخوردار است. شاید برای کسانی که با جغرافیای استان آشنایی کامل ندارند ونام خوزستان برای آنان تنها تداعی کننده منظره ای از سرزمینی گرم و تفتیده با مردمانی با چهره های آفتاب سوخته است، دعوت به دیدن کوههای با قله های پوشیده از برف ایذه، دامنه های سرسبز اطراف این شهر، نرگس زارهای وسیع بهبهان ودشتهای لاله های واژگون رنگارنگ لالی و مسجدسلیمان، غریب بنماید اما واقعیت این است که اینها تنها گوشه کوچکی از زیبایی های استان خوزستان است. کارون پرپیچ و تاب که چون رقصنده ای خوش ادا بر پهنه دشت وسیع خوزستان می خرامد، جلوه ای منحصر به فرد در طبیعت این استان دارد و در جای جای آن می توان از طنازی این یار دیرین دشت خوزستان و شاخه هایش با نامهای مختلف حظ برد. اما ساحل کارون در اهواز و شاخه های انتهایی آن اروند و بمهنشیر در آبادان و خرمشهر چیز دیگری است، قایقرانان با قایقهای کوچک و ناخدایان با لنجهای چوبی نه چندان بزرگشان در اروند آماده اند تا مهمانان را در سفرشان به استان تا آخرین کرانه های اروند به مهمانی پیوندگاه این رود بزرگ با خلیج همیشگی فارس ببرند، جایی که یادآور دلاوریها و پایمردیهای رزمندگان در دفاع از عروس شهرهای ایران یعنی خرمشهر و آبادان است.
نوشته شده توسط: یوسف نکوئی
خوزستان در بحث جاذبه های تاریخی با برخورداری از پیشنیه ای غنی از تمدنهای باستانی ایران زمین جایگاه خاصی دارد و جای جای استان از شوش و شوشتر و ایذه گرفته تا بهبهان و مسجدسلیمان و اهواز که هر یک نشانی از هویت تاریخی این مرز و بوم را بر تارک خود دارند، بازدید کنندگان علاقه مند به این جاذبه ها را به گرمی پذیرا هستند. شهرستان ایذه واقع در منطقه کوهستانی شمال خوزستان در 205 کیلومتری شمال شرق اهواز، مرکز ایالت آیاپیر در دوره ایلامیان بوده و یکی از موزه های بی نظیر سنگ نگاره ایران و جهان محسوب می شود. بیشتر آثار دیدنی و با ارزش ایذه که در دوره پارتها نیز از شهرهای مهم ایران زمین بوده است ، به صورت نگارکنده وگنجینه های جاویدان نقش برجسته ها بر دل کوه هستند که از ورای قرنها، استوار و پرشکوه همچنان ایستاده اند و عظمت آنها گویی گذر زمان را به سخره گرفته است .
"کول فره " واقع در هشت کیلومتری شمال شرق دشت ایذه ، "اشکفت سلمان " در جنوب شهر ایذه ، شیرهای سنگی که یادمانی از شجاعان بختیاری و "خونگ اژدر" یادمانی از دوره ایلیماییدها به شمار می روند، ازجمله آثار دیدنی این شهرستان هستند.
در این نگارکنده ها، عبادتگاه نارسینا (از خدایان عیلامی ) صحنه هایی از نیایش شاهان ، قربانی کردن برای خدایان و آیینهای مذهبی و غیرمذهبی را بر سینه خود به یادگار دارد
اشکفت سلمان (نیایشگاه تاریشا) دربرگیرنده چهارنقش برجسته ایلامی است که نیایش "هانی " پادشاه محلی آیاپیر به همراه وزیر و خانواده اش را به نمایش گذاشته است . خونگ اژدر یا تنگ نوروزی نیز نقش برجسته ای از زمان ایلامیان مربوط به حدود چهار هزار سال پیش از دوران ایلامیان و "خونگ کمال وند" و "خونگ یارعلی وند" نیز نشان از دوران اشکانیان بر پیشانی دارند.
شهرستان بهبهان در جنوب شرقی استان خوزستان نیز با بافتی زیبا و کهن آثاری همچون شهر "ارجان " یادمان دوره ایلامی ، پل "ساسانی خیرآباد" یادمان دوره پیش از اسلام ، آتشکده "خیرآباد"، کاروانسرای "دژ مهتابی " یادمانهای دوره ساسانی ، حمام "بخت خان " و خانه "نجف خان " یادمانهای دوره پهلوی و مقبره های امامزاده اباذر و بشیر و نذیر را در خود جای داده است .
قدیمی ترین پل جهان به نام پل "ساسانی " نیز در دزفول قرار دارد که هنوز عبور و مرور بر روی آن در جریان است .
آرامگاه "یعقوب لیث "، مقبره "حزقیل نبی (ص )"، "سبزقبا" برادر امام رضا(ع )، بقعه "شاه رکن الدین "، بقعه "رودبند" و بقعه "محمدبن جعفر طیار" در دزفول از جمله آثار دینی این شهرستان هستند
شهر شوش درشمال غرب خوزستان ، شهری است با قدمت چند هزار ساله که تاریخ ، نام آن را به عنوان نخستین خاستگاه شهرنشینی و یکجانشینی در ایران به ثبت رسانده است .
این شهر حدود دوهزار و 400 سال پیش ، مرکز و پایتخت دو امپراطوری بزرگ و متمدن ایلام و هخامنشی بوده است که فرمان جهانی حقوق بشر کوروش کبیر در این منطقه یافته شده است . بقایای دوران باشکوه شوش درویرانه های چهارتپه "آکروپل "، تپه "آپادانا"، شهر "شاهی "، شهر"صنعتگران یا پیشه وران " به جای مانده است . مقبره "دانیال نبی (ع )" قلعه شوش "شهر شاهی "، "کاخ شاوور" ومعبد باستانی "چغازنبیل " از مهمترین آثار این شهرستان به شمار می آیند.
شهر سه هزار ساله دورانتاش (معبد چغازنبیل ) در نزدیکی شهر کنونی شوش از آثار ثبت شده جهانی فهرست یونسکو می باشد که شکوه و عظمت خاصی دارد.
شوشتر، شهر سازه های آبی شگفت آور و گنجینه مهندسی آب ایران باستان در خوزستان حکایت دیگری دارد که آسیابها و آبشارهای آن در کنار بافت قدیمی خاص با محله ها و خانه های قدیمی شوشتر واقع در 95 کیلومتری شمال اهواز نیز گواه تاریخ کهن این سرزمین است .
یادمانهایی چون "کلاه فرنگی "، آسیابها یا آبشارها"، قلعه "سلاسل "، پل "شاپوری "، مسجد جامع ، امامزاده عبدالله از جمله آثار ارزشمند این شهر است که از دوره های مختلف تاریخی در دل آن به جای مانده اند.
مسجدسلیمان را شاید بتوان نخستین شهر پارسی در خوزستان و جنوب غرب ایران به شمار آورد، این شهر به روایتی همان شهر "پارسوماش "، نخستین شهر آریاییهای مهاجر به این سرزمین است . معبد "بردنشانده " مربوط به دوره پارتها، صفه "سرمسجد" و آتشکده آن به همراه چاه نمره یک به عنوان نخستین چاه نفت ایران و خاورمیانه از جمله آثار تاریخی این شهر هستند. در شهرستان رامهرمز، شهر سلمان فارسی قلعه "دا و دختر"از دوران ساسانی ، شهر "مختارک " یادآور قیام سیاهان علیه حکومت عباسیان و "تل برمی " بزرگترین سایت ایلامی نیز از جمله یادمانهای تاریخی آن هستند که در این شهرستان واقع در شرق خوزستان قرار دارند.